Εκατοντάδες ξένοι ποδοσφαιριστές έχουν αγωνιστεί στο ελληνικό πρωτάθλημα.
Στην αρχή με το σταγονόμετρο, μετά μπήκε όριο για δύο, τρεις, ήλθε ο νόμος Μποσμάν και τα δικαιώματα των κοινοτικών, αλλά και η απαίτηση των ομάδων που παίζουν στην Ευρώπη να είναι ισχυρές. Κάπως έτσι αυξήθηκε ο αριθμός στα σημερινά δεδομένα.
Κάποτε ο ξένος ποδοσφαιριστής ήταν αντικείμενο θαυμασμού σαν κάτι ανώτερο ποδοσφαιρικά. Ήταν κάτι διαφορετικό, άγνωστο και απρόβλεπτο. Υπήρξαν άνθρωποι που ήλθαν να παίξουν στην Ελλάδα και την έκαναν πρώτη πατρίδα τους. Είτε γιατί ταίριαξαν με το ποδόσφαιρό μας, είτε γιατί ταίριαξαν με τη φιλοσοφία μας.
Ο Κριστόφ Βαζέχα είναι από τους ποδοσφαιριστές που ήλθαν στην Ελλάδα με πρωτοβουλία φίλου της ομάδας, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν ακόμα μάνατζερ. Βοήθησε τον Παναθηναϊκό να κάνει αυτή τη μεγάλη ομάδα της δεκαετίας του ’90 και πλησίασε το Θωμά Μαύρο στην κορυφή των σκόρερ. Έπαιξε μέχρι τα 39 χρόνια του και έφτασε τις 390 συμμετοχές.
Ο Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς ήλθε στον Πανηλειακό, ανέβηκε μαζί του τρεις κατηγορίες, και το 1996 μεταγράφηκε στον Ολυμπιακό για να συνδέσει το όνομά του με ένα σωρό τίτλους και διακρίσεις.
Η μεγάλη ΑΕΚ της δεκαετίας του ’90 μπορεί να ήταν δημιούργημα Μπάγεβιτς, αλλά είχε προσωπικότητες όπως ο Τόνι Σαβέφσκι.
Ο Ντανιέλ Μπατίστα έπαιξε στην Εθνική Ελλάδας, ο Νέστορ Ερέα έζησε και πέθανε στην Ελλάδα, άλλοι ακολούθησαν προπονητική καριέρα με επίκεντρο τη χώρα μας όπως ο Μπάγεβιτς και άλλοι παντρεύτηκαν Ελληνίδες και έμειναν για πάντα εδώ.
Οι ξένοι πρόσφεραν και ποιότητα στο ποδόσφαιρο, έφεραν νέες συνήθειες στην καθημερινότητα των παικτών και φυσικά άνοιξαν το δρόμο για την έξοδο των Ελλήνων πλέον στο εξωτερικό.
Τα πρώτα χρόνια δεν επιτρέπονταν ξένοι στο πρωτάθλημα, ωστόσο ιδιαίτερες διατάξεις για φοιτητές επέτρεψαν από το 1959-60 να δούμε τον Ιταλό Νίνο Σαλούστο στον ΠΑΟΚ, το 1962-63 τον Σύριο Ιμπραίμ Μουγκραμπί στην ΑΕΚ και το 1964-65 τον Γίλμα Κετέμα από την Αιθιοπία στον Άρη.
Εκείνα τα πρώτα χρόνια οι Αυστριακοί προπονητές Τέοντορ Μπρίνεκ και Λούκας Αουρέντνικ έβαλαν σε μερικά παιχνίδια το γιό τους, στον Ηρακλή και τον Εθνικό αντίστοχα.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 ευδοκίμησε η ελληνοποίηση ξένων και μετά τη μεταπολίτευση τα πράγματα πήραν το δρόμο τους. Ένας ξένος, δύο, τρεις και μετά το άνοιγμα της αγοράς για κοινοτικούς, που έφερε η υπόθεση Μποσμάν.
Οι πρώτοι ξένοι σε συμμετοχές στην Α’ Εθνική
1. Κριστόφ Βαζέχα 390
2. Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς 375
3. Τόνι Σαβέφσκι 357
4. Ντανιέλ Μπατίστα 316
5. Νόνι Λίμα 293
6. Γιόζεφ Βάντσικ 280
7. Νέτο Γκουερίνο 273
8. Ιβάν Γιοβάνοβιτς 271
9. Βεριντιάνο Μαρσέλο 263
10. Μλάντεν Φορτούλα 250
